بررسی ماهیت اکراه در فقه و حقوق

اکراه در اصطلاح فقه وادار کردن بر انجام یا ترک عملی که از آن کراهت دارد ؛ و در اصطلاح حقوق به اعمالی که مؤثر در شخص باشعور بوده و او را نسبت به جان، مال یا آبروی خود تهدید کند به نحوی که عادتاً قابل تحمّل نباشد

اکراه در اصطلاح فقه: وادار کردن بر انجام یا ترک عملی که از آن کراهت دارد ؛ و در اصطلاح حقوق: به اعمالی که مؤثر در شخص باشعور بوده و او را نسبت به جان، مال یا آبروی خود تهدید کند به نحوی: که عادتاً قابل تحمّل نباشد.

اکراه با تهدید صورت می­گیرد و در اراده­ی مکرَه را فاقد قصد یا رضا می­کند و مهم­ترین دلیل فقهی رفع مسئولیّت: حدیث رفع می­باشد و در حقوق به خاطر معیوب شدن اراده فرد مکرَه، مسئولیت از او برداشته می­گردد.

اکراه در فقه با شروطی چون وجود مکره و واقع شدن تهدید و مؤثر و مفید بودن تهدید به حال مکرَه و... واقع می­شود؛ و در حقوق نیز با شروطی؛ چون: تهدید مؤثر و غیرقابل تحمّل در جان و مال و آبروی مکرَه و اقع می­گردد.

اکراه در فقه به حق و ناحق تقسیم می­گردد و در حقوق نیز به اعتبارهای مختلف تقسیم می­گردد. اکراه باعث رفع تکلیف و نیز رفع حکم وضعی می­گردد و در معاملات باعث باطل شدن یا غیرنافذ شدن عقد می­گردد که بین فقها در این زمینه اختلاف نظر است.

فهرست مطالب

چکیده. 6

مقدمه. 7

بخش اول.. 8

کلیات و مفاهیم.. 8

فصل اول:کلیات... 9

علت انتخاب موضوع و اهمیت و فایدهی آن.. 9

بیان مسأله. 9

تاریخچه. 10

سوال اصلی پژوهش:11

سوال فرعی پژوهش:11

پیشفــرض:11

فرضیــه:11

نوع پژوهش:11

روش گردآوری اطلاعات و دادهها:11

فصل دوم: مفاهیــم.. 12

اکراه در لغت:12

اکراه در اصطلاح فقه:12

اکراه در اصطلاح حقوق:12

مفاهیم مرتبط باعث اکراه. 12

مراحل تکوین اراده در فقه. 12

مراحل تکوین اراده در حقوق.. 13

تعریف قصد و رضا در فقه:14

تعریف قصد و رضا در حقوق:15

مراتب قصد:15

تعریف فقه:16

تحقق عقد در حقوق.. 17

شرایط متعاقدین یا طرفین عقد.. 18

تقسیم عقد در فقه. 18

تقسیم عقد در حقوق.. 19

خلاصه بخش مفاهیم.. 19

بخش دوم. 20

ماهیت و شرایط اکراه. 20

فصل اول: ماهیت.... 21

تفاوت اثر تهدید در اکراه و اجبار. 21

تفاوت اثر تهدید در اکراه و اضطرار. 22

دلیل فقهی رفع مسئولیت.... 23

نکاتی در مورد قاعدهی اکراه. 24

دلیل حقوقی رفع مسئولیت.... 25

خلاصه فصل ماهیت.... 25

فصل دوم: شرایط اکراه در فقه. 27

شروط تحقق اکراه. 27

خلاصه فصل دوم:30

شرایط تحقق اکراه:30

فصل سوم: شرایط تحقق اکراه در حقوق.. 31

شرایط اکراه در حقوق.. 31

خلاصه فصل سوم:33

شرایط تحقق اکراه:33

بخش سوم. 34

اقسام اکراه. 34

فصل اول: اقسام اکراه در فقه. 35

اقسام اکراه. 35

علت عدم بطلان عقود در اکراه به حق.. 36

خلاصه ی فصل اول:37

فصل دوم: اقسام اکراه در حقوق.. 38

اقسام اکراه در حقوق.. 38

تفاوت این دو قسم:38

خلاصه ی فصل دوم:39

فصل سوم: اکراه در حدود و تعزیرات در فقه. 40

اکراه در موارد حدود در فقه. 40

خلاصه ی فصل سوم:42

فصل چهارم: اکراه در حدود و تعزیرات در حقوق.. 43

اکراه در موارد حدود در حقوق.. 43

خلاصه فصل چهارم:44

فصل دوم: نظریهی عدم نفوذ عقود مکرَه و ادّلهی آن.. 45

نظریه ی عدم نفوذ عقد مکرَه. 45

ادلّه ی قائلین به عدم نفوذ عقد مکرَه. 46

خلاصه ی فصل دوم:47

فصل سوم. 48

گفتار اول: تفکیک قرارداد باطل و غیرنافذ در حقوق.. 48

تفکیک قرارداد باطل و قرارداد غیرنافذ در حقوق.. 48

خلاصه بحث:49

فصل پنجم: اکراه در قصاص و دیات در فقه و حقوق.. 50

اکراه در قتل.. 50

اکراه در دیات... 53

دیدگاه فقها در مورد جراحت و قطع اعضا:53

اکراه در قتل (در حقوق). 54

خلاصه ی فصل پنجم:54

اکراه در قصاص (قتل). 54

اکراه در قتل در حقوق.. 55

بخش چهارم. 56

اکراه در احکام. 56

فصل اول: احکام تکلیفی.. 57

حکم تکلیفی.. 57

خلاصه ی فصل اول:59

فصل دوم: احکام وضعی.. 60

حکم وضعی اکراه. 60

دلیل فقهی رفع حکم وضعی از مکرَه. 61

خلاصه ی فصل دوم:62

بخش پنجم.. 63

اکراه در معاملات... 63

فصل اول : نظریه بطلان عقد مکرَه و ادلهی آن.. 64

اکراه در معاملات... 64

نظریه ی بطلان عقد.. 64

ادلهی قائلین به بطلان عقد مکرَه:65

خلاصه ی فصل اول:66

گفتار دوم: حکم معاملهی اکراهی در فقه. 67

حکم معاملهی اکراهی.. 67

خلاصه ی گفتار دوم:68

گفتار سوم: وضع معاملهی توأم با اکراه و حقوق.. 70

وضع معاملهی توأم با اکراه و حقوق.. 70

خلاصه و نتیجه بحث:70

گفتار چهارم: کاشفیت یا ناقلیت رضای متأخر (در فقه). 71

رضای متأخر کاشف است یا ناقل.. 71

خلاصه ی گفتار چهارم:72

گفتار پنجم: کاشفیت یا ناقلیت رضای متأخر (در حقوق). 73

رضای متأخر کاشف است یا ناقل (در حقوق). 73

خلاصه ی بحث:73

گفتاری در اکراه در ایقاعات... 73

اکراه در ایقاعات... 73

خلاصه ی تمامی مطالب 75

برچسب ها : بررسی ماهیت اکراه در فقه و حقوق , اکراه , قصد , رضا , اکراه در احکام تکلیفی , اکراه در احکام وضعی , معاملات اکراهی

نقش و تأثیر اکراه در جرائم مستلزم حد و قصاص

اكراه به معنی وادار كردن دیگری به كاری به زور و تحمیل به خلاف خواست شخص می باشد اكراه نیز از جمله عوامل رافع مسئولیت كیفری در حقوق جزا و از جمله عوامل رافع مسئولیت در بعضی از شرایط در حقوق مدنی می باشد در قانون مجازات اسلامی قانون گذار در ماده ی 54 قانون مذكور به طور كلی به تبعین نقش اكراه در جرایم تعزیری و نیز مجازات اكراه كننده و معافیت اكراه شو

نقش و تأثیر اکراه در جرائم مستلزم حد و قصاص

اكراه به معنی وادار كردن دیگری به كاری به زور و تحمیل به خلاف خواست شخص می باشد. اكراه نیز از جمله عوامل رافع مسئولیت كیفری در حقوق جزا و از جمله عوامل رافع مسئولیت ]در بعضی از شرایط[ در حقوق مدنی می باشد. در قانون مجازات اسلامی قانون گذار در ماده ی 54 قانون مذكور به طور كلی به تبعین نقش اكراه در جرایم تعزیری و نیز مجازات اكراه كننده و معافیت اكراه شونده در جرایم اكراهی تعزیری پرداخته است.

اما در بحث حدود به طور كلی ماده‌ی خاصی پیرامون اكراه وضع نگردیده و در ماده ی 150 قانون جدید مجازات اسلامی، قانون گذار اشاره داشته كه در جرایم موجب حد و قصاص طبق مقررات مربوط در آن بخش رفتار خواهد شد. و باید خاطر نشان شد كه در اكثر جرائم حدی اجرای حدود بر دارا بودن اختیار و قصد مرتكب متوقف گردیده كه در غیر اینصورت و انجام جرائم حدی در صورت اكراهی مرتكب معاف از مجازات در نظر گرفته شده است. اما در جرائم مستلزم قصاص قانون گذار در ماده ی 211 قانون مجازات اسلامی از این قاعده عدول نموده و تنها یك استثناءِ را در پذیرش رفع مسئولیت از مجرم در جرم قتل را پذیرفته است كه این دیدگاه انعكاس نظر مشهور فقهای امامیه در شرع مقدس اسلام بوده از آن جهت كه نزد اسلام حرمت قتل نفس انسان دارای آنچنان اهمیتی بوده كه هیچ كسی با هیچ ترجیحی نمی تواند جان هم نوع خود را گرفته و از مكافات عمل خویش متواری شود.

از مكافات عمل قافل نشو گندم از گندم بروید جو ز جو

کلیدواژه ها: اکراه، مکرَه, مکره, عامل رافع مسئولیت، تهدید، حد

فهرست مطالب

برچسب ها : نقش و تأثیر اکراه در جرائم مستلزم حد و قصاص , اکراه , جرائم مستلزم حد و قصاص , حد , قصاص , جرائم , مکره , عامل رافع مسئولیت , تهدید , پروژه , پژوهش , پایان نامه , جزوه , مقاله , تحقیق , دانلود پروژه , دانلود پژوهش , دانلود پایان نامه , دانلود جزوه , دانلود مقاله , دانلود تحقیق